Tijdens de klimaatconferentie van Parijs in 2015 zijn internationale afspraken gemaakt over deze uitdagingen en heeft de Europese Unie ook klimaatdoelen gesteld voor 2020, 2030 en 2050. Maar in december 2013 bleek uit een rapport van de Europese Commissie dat de doelen verre van worden bereikt met hun huidige aanpak.
Daarom zijn er in aanloop naar de klimaatconferentie 2018 in Katowice, Polen, nieuwe Europese plannen opgesteld: The European Green Deal. In maart 2020 heeft de Commissie een Europese klimaatwet voorgesteld om deze politieke verbintenis om te zetten in een wettelijke verplichting.
De Green Deal vormt een integraal onderdeel van de strategie van de Europese Commissie om de Agenda 2030 van de Verenigde Naties en de sustainable development goals waar we ook al eerder over schreven, uit te voeren. Maar wat is de EU Green Deal precies en welke impact heeft dit op de Europese bouwsector? Dat is wat we vandaag in het artikel behandelen.
Wat is de EU Green Deal?
In het kort is de Europese Green Deal een stappenplan om de EU-economie duurzaam en klimaatneutraal te maken.
Deze nieuwe groeistrategie heeft tot doel de EU om te vormen tot een eerlijke en welvarende samenleving, met een moderne, grondstof efficiënte en concurrerende economie waar er in 2050 geen netto-uitstoot van broeikasgassen is en waar economische groei is losgekoppeld van het gebruik van grondstoffen.
Het actieplan van de Europese Commissie geeft aan welke investeringen en financiële instrumenten nodig zijn om grondstoffen efficiënter in te zetten door over te schakelen naar een schone, circulaire economie, de biodiversiteit te herstellen en de vervuiling te verminderen. Het verduidelijkt ook hoe een rechtvaardige en inclusieve transitie kan worden gegarandeerd.
Als de nieuwe EU-klimaatwet wordt aangenomen, worden lidstaten verplicht om op nationaal niveau maatregelen te nemen om de doelstelling om Europa in 2050 klimaatneutraal te maken te halen. Als ze zich niet aan de regels houden, kan de Commissie juridische stappen ondernemen.
Je kunt het EU Green Deal-rapport hier lezen, of de volledige tijdlijn bekijken op ec.europa.eu >>
Waarom Klimaatneutraal?
Op dit moment komt het grootste deel van de energie die in de Europese Unie wordt gebruikt uit olie en aardgas. Bij de verbranding komt de koolstof die ondergronds in deze fossiele brandstoffen is opgeslagen in de atmosfeer vrij als Kooldioxide (CO2).
Als gevolg van deze zogenaamde ‘broeikasgasemissies’ warmt de aarde sneller op en komen extreme weersomstandigheden vaker voor. De enige manier om deze klimaatverandering tegen te gaan, is door deze emissies te beperken.
Het duurt 25 jaar – een generatie – om een industriële sector en alle waardeketens te transformeren. Om in 2050 klaar te zijn, moeten de komende vijf jaar besluiten en acties worden genomen.
We schreven al over de ambitie van de Gemeente Amsterdam om in 2050 de eerste 100% circulaire stad ter wereld te zijn. Wat zijn de circulaire doelen van de stad of het land waarin je projecten realiseert? Laat het ons weten in de reacties hieronder!
Waarom Europa?
De Green Deal zou van Europa het eerste klimaatneutrale continent ter wereld maken. Hoewel Europa misschien maar verantwoordelijk is voor slechts 9% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen, kan de deal een geweldig voorbeeld zijn voor de rest van de wereld.
Volgens de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen kunnen een gezonde economie en een gezond klimaat WEL samengaan. En we zijn het eens!
De Green Deal & Bouw
Terwijl het actieplan voor de circulaire economie de transitie van alle sectoren zal begeleiden, zal de actie zich met name toespitsen op grondstof-intensieve sectoren zoals textiel, bouw, elektronica en kunststoffen.
De bouw, het gebruik en de renovatie van gebouwen vereisen aanzienlijke hoeveelheden energie en minerale grondstoffen (bijvoorbeeld zand, grind, cement). Gebouwen zijn ook goed voor 40% van het energieverbruik. Tegenwoordig varieert het jaarlijkse renovatiepercentage van het gebouwenbestand in de lidstaten van 0,4 tot 1,2%. Dit percentage zal minimaal moeten verdubbelen om de energie-efficiëntie- en klimaatdoelstellingen van de EU te halen. Tegelijkertijd worstelen 50 miljoen consumenten om hun huis voldoende warm te houden.
Voor de bouw betekent dit niet alleen dat de energieproductie koolstofarm moet worden en dat er geïnvesteerd moet worden in milieuvriendelijke technologie, maar ook dat zoveel mogelijk gebouwen gerenoveerd en energiezuinig gemaakt worden.
Beleid voor Duurzame Producten
Daarnaast bevat het actieplan van de Green Deal een ‘duurzaam producten beleid’ ter ondersteuning van het circulair ontwerpen van producten. Het zal prioriteit geven aan het verminderen en hergebruiken van materialen voordat ze worden gerecycled.
Het zal nieuwe bedrijfsmodellen bevorderen en minimumeisen vaststellen om te voorkomen dat milieubelastende producten op de EU-markt worden gebracht. Uitgebreide producentenverantwoordelijkheid zal ook worden versterkt.
Dit beleid heeft het potentieel om afval aanzienlijk te verminderen. En waar afval niet kan worden vermeden, moet de economische waarde ervan worden teruggewonnen en moet de impact op het milieu en op de klimaatverandering worden vermeden of geminimaliseerd.
De Commissie zal wettelijke vereisten overwegen om de markt van secundaire grondstoffen met verplichte gerecycleerde inhoud te stimuleren (bijvoorbeeld voor verpakkingen, voertuigen, bouwmaterialen en batterijen).
Daarnaast zal de Commissie de “Construction Products Regulation” (CPR) herzien.Het moet ervoor zorgen dat het ontwerp van nieuwe en gerenoveerde gebouwen in alle stadia aansluit bij de behoeften van de circulaire economie en moet leiden tot meer digitalisering en klimaatbestendigheid van het gebouwenbestand.
Lees meer over ecologische bouwmaterialen in ons artikel over duurzaam bouwen.
Van Plannen naar Beleid
De ambitieuze Europese Green Deal is het startpunt voor alle klimaatinitiatieven die de Europese Commissie, het Europees Parlement en de Europese lidstaten de komende jaren gaan lanceren.
Ze zullen nu allemaal samen moeten werken om concrete plannen en wetgeving te ontwikkelen die ervoor moeten zorgen dat de ambities ook daadwerkelijk worden vertaald in beleid.
Om de Green Deal te financieren wil de Europese Commissie in tien jaar 1.000 miljard euro uitgeven. Dit geld moet zowel van overheden als van particuliere investeerders komen.
Wat Nu?
Als je ons verhaal bij StoneCycling hebt gevolgd, dan weet je dat we sinds 2009 hard hebben gewerkt om onze missie te bereiken om te bewegen naar prachtige bouwmaterialen gemaakt van 100% upcycled afval met een positieve koolstof impact op de planeet.
Met onze vooruitstrevende partners hebben we al meer dan een half miljoen kg afval omgezet in bekroonde duurzame bouwmaterialen zoals de WasteBasedBricks® en WasteBasedSlips® voor projecten door heel Europa (en daarbuiten!) Maar we weten dat we nog veel beter kunnen!
We zijn ervan overtuigd dat het aanpakken van klimaat- en milieugerelateerde uitdagingen de bepalende taak van deze generatie is. De Europese Green Deal is een stap in de goede richting. We hebben alleen meer bondgenoten nodig die willen praten over klimaatneutraal bouwen tot de norm te maken.
Wil jij een koploper zijn? Laten we dan verder praten!
